آموزش تهیه نوشیدنی کامبوچا در خانه

کامبوچا چیست ؟

کامبوچا یک نوشیدنی تخمیری هست که به وسیله ی قارچی به نام اسکوبی یا قارچ کامبوچا تولید میشود ، قدمت کامبوچا به بیش از دو هزار سال میرسد و منشا آن شمال چین باستان میباشد ، نوشیدنی کامبوچا بعلت درمانی بودن آن برای افزایش سلامتی و تناسب اندام بسیار مفید است ، کامبوچا نوشیدنی گازدار هست که گاز درون آن در مرحله ی کربنات سازی به صورت کاملا ارگانیک تولید میشود و برخلاف نوشیدنی های فرآوری شده ی کارخانه ای گاز غیرطبیعی درون آن وجود ندارد
طرز تهیه این نوشیدنی در ابتدا ممکن است پیچیده باشد ولی با رعایت دستور تهیه میتوانید به مهارت ساخت کامبوچا برسید و این نوشیدنی فوق العاده مفید را در منزل تهیه کنید ، در این مقاله بصورت خلاصه و براساس تجربیاتی که در دوگیجان کسب کرده ایم در خدمتتون هستیم تا با هم یه نوشیدنی کامبوچا بسازیم

مواد لازم برای تهیه سه لیتر نوشیدنی کامبوچا

در انتهای این آموزش شیوه ی تهیه مواد لازم قرار داده شده
نام مواد
میزان
مایع استارتر
نیم لیتر
چای سبز
دو قاشق غذاخوری
آب
۲.۵ لیتر
شکر
۲۵۰ گرم
ظرف بانکه
سه لیتری
درپوش پارچه ای
یک عدد

نگاهی سریع به طرز تهیه

پایه ی نوشیدنی کامبوچا چای هست تفاوتی نداره چای سبز باشه یا چای سیاه یا چای قرمز ،‌ولی اگر برای اولین بار هست که کامبوچا تهیه میکنید چای سبز را پیشنهاد میکنیم چون سریعتر از بقیه به نتیجه میرسید
برای این دستور تهیه شما باید دو قاشق چایخوری چای سبز را درون ۲.۵ لیتر چای سبز دم کنید اگر قوری و کتری شما کوچک هست میتوانید آنرا در دو یا حتی سه مرحله دم کنید ما در نهایت ۲.۵ لیتر چای دم شده مثل چایی که هر روز مینوشیم نیاز داریم حالا به هر روشی دم میکنید مهم نیست

بهترین آب برای تهیه کامبوچا آب شیر جوشیده شده هست از آب معدنی و آب تصفیه شده استفاده نکنید و نکته ی مهم دیگر اینکه برای ساختن کامبوجا به هیچ عنوان مایع کامبوچا و قارچ نباید با وسایل فلزی تماس داشته باشد پس بهتره قاشق و ظرف فلزی استیل مسی و ... اصلا استفاده نشود
همچنین تمیز بودن ظروف و وسایل استفاده شده و حتی دستان شخصی که کامبوچا درست میکند خیلی مهم هست چون کوچکترین آلودگی کامبوچا را خراب میکند

بعد از تهیه چای آنرا با شکر قاتی کنید و خوب هم بزنید و اجازه بدهید به دمای محیط برسد و خنک شود بعد از خنک شدن مایع استارتر که نیم لیتر بود را به آن اضافه کنید و قارچ مادر را درون آن بندازید

حالا در پوش پارچه ای را با یک عدد کش به درب ببندید برای رشد قارچ نیاز به اکسیژن هست به همین علت نباید از درب برای بانکه استفاده کنید و باید با یک پارچه در آن را ببندید تا آلودگی و موجوداتی مثل پشه درون آن نفوذ نکنه

بعد از گذاشتن درپوش ظرف را در محیطی تاریک با دمای متوسط قرار دهید و تا ۱۰ روز به آن دست نزنید محیط تاریک اگر ندارید با یک پارچه ی ضخیم یا یک پتو میتوانید ظرف را بپوشانید

نشانه های تخمیر سالم

بعد از چند روز مایعی که قرار داده اید شروع به ساختن حباب میکند و سطح مایع باید حباب ها دیده شود اگر حباب نمیبینید یا هیچ حرکتی از سمت مایع دیده نمیشه احتمالا یک اشتباهی انجام دادید اما بهتر است چند روز هم به آن اجازه دهید

کم کم سطح مایع پر از حباب های سفید و سپس یک لایه ی ژله ای بی رنگ میشود ، این ها همه نشانه ی تخمیر صحیح هستند

بعد از یک هفته یک لایه ی سفید خامه مانند روی مایع تشکیل میشود که قارچ فرزند هست به نکات زیر دقت کنید :‌

  • روی سطح مایع اگر قسمت پرز مانند به رنگ سبز یا خاکستری مشاهده کردید آن کپک هست باید مایع را دور بریزید
  • اگر رنگ های گوناگون مثل قهوه ای و طوسی و ... میبینید ولی روی آن موهای ریز مثل پُرز نمیبینید مایع سالم هست و آن ها کپک نیستند
  • به هیچ عنوان مایع کامبوچا را در طول تخمیر جابجا نکنید چون ریشه های درون ظرف شکسته میشود و تخمیر متوقف میشود
  • بوی درون ظرف باید شبیه به بوی سرکه باشد
  • بعد از ۱۰ روز شما باید قارچ فرزند روی سطح مایع را به رنگ سفید و با بافتی سخت مشاهده کنید
  • درون مایع حباب های در حال حرکت نشان از تخمیر صحیح و کربنات شدن میباشد
  • اگر بعد از ۱۰ روز قارچ فززند روی مایع بی رنگ بود یعنی استارتر شما کم بوده است و بهتر است دوباره بسازید
  • اگر کامبوچا مادر زنده و فعال باشد حباب سازی از روزهای اول شروع میشود ولی اگر هیچ حباب سازی مشاهده نکردید احتمالا قارچ مادر غیرفعال شده است و باید دور بریزید

آموزش مرحله به مرحله تولید کامبوچا دقیق تر

در قسمت پایین بصورت مرحله به مرحله و دقیق تر به جزئیات ساخت کامبوچا در خانه میبپردازیم

مرحله ی اول ساخت پایه

پایه ی کامبوچا دم کردن چای هست هر نوع چایی قابل قبول هست حتی دم نوش های گیاهی اما باید به میزان و غلظت آن دقت کنید در این دستور تهیه هدف ما ساختن سه لیتر کامبوچا هست که دو و نیم لیتر آنرا مایع پایه یا چای تشکیل میدهد ۲.۵ لیتر چای سبز + نیم لیتر استارتر کامبوچا عالیه ولی میزان استارتر را میتوانید کمی هم بیشتر کنید و در عوض باید میزان چای را بکاهید

مجموع باید سه لیتر باشد و بهتر است نیم تا یک لیتر آنرا کامبوجای از قبل تهیه شده یا سرکه سیب ارگانیک بعنوان استارتر استفاده کنید

بعد از تهیه چای دم شده باید آنرا در جای خنک قرار دهید تا کمی سرد شود اگر چای را داغ داغ استفاده کنید موجب تخریب ارگانیک های درون استارتر و حتی آسیب به قارچ مادر میشود پس بهتر است خنک شود

به ازای هر لیتر مایع کامبوجای نهایی بهتر است ۶۰ الی ۸۰ گرم شکر استفاده کنید ما اینجا ۸۰ گرم در نظر گرفتیم که تخمیر سریع اتفاق بیوفته هر چه میزان شکر بیشتر بشه تخمیر سریعتر اتفاق میوفته ولی مایع نهایی شیرین تر میشه شکر را میتوانید به چایی در حالت داغ هم اضافه کنید و هم بزنید تا کامل حل شود

مرحله ی دوم اضافه کردن استارتر و قارچ

برای تولید نوشیدنی کامبوچا شما باید مولد های لازم آنرا داشته باشید که کمی مایع استارتر و یک عدد قارچ مادر هست بدون قارچ مادر و مایع استارتر شما نمیتوانید نوشیدنی کامبوچا درست کنید مرحله ای که قارچ و استارتر را باید به مایع اصلی اضافه کنید زمانیست که چای شما با شکر حل شده و سرد شده است

بهتر است برای ساختن کامبوچا از ظرف شیشه ای یا ظرف سفال لعابدار استفاده کنید

ظرف پلاستیکی با کیفیت هم ایرادی نداره

ظرف سفالی به دلیل عدم نفوذ نور گزینه ی بهتری است

مرحله ی سوم مکان تخمیر

بعد از آماده سازی مایع کامبوچا باید آنرا در مکانی قرار دهید که به دور از نور مستقیم باشد و هرچه تاریک تر باشد بهتر است میتوانید درون کابینت قرار دهید یا میتوانید درون یک پتو یا پارچه ای ضخیم بپیچید مکانی که قرار میدید باید جایی کاملا ثابت باشه و تا یک هفته نباید به آن دست بزنید ، خیلی مهمه که اون مکان عاری از هرگونه آلودگی باشه کوچکترین آلودگی ممکنه باعث کپک زدن و خراب شدن کامبوچا بشه حتما درب ظرفی که استفاده کردید را با یک پارچه و کش ببندید تا هم جریان اکسیژن وجود داشته باشه هم آلودگی به داخلش نره

مرحله ی چهارم برداشت کامبوچا

زمان آماده شدن نوشیدنی کامبوجا بین ۱۲ تا ۱۴ روز است ولی ممکنه چند روز هم بیشتر بشه و تا ۲۱ روز طول بکشه عواملی که باعث تخمیر سریعتر کامبوچا میشه :

  • شکر زیاد حداکثر تا ۸۰ گرم در هر لیتر
  • مکان تاریک تر و گرم تا حداکثر تا ۲۹ درجه سانتی گراد
  • مایع استارتر زیاد حداکثر تا یک سوم کل مایع
موارد بالا نباید از حداکثر تعیین شده بیشتر باشه چون باعث تخریب کامبوچا میشه

مرحله ی برداشت زمانی رسیده که یک قارچ سفید رنگ با ضخامت حداقل نیم سانتی متر روی مایع تشکیل شده باشه و حباب سازی روی مایع هم کمتر شده باشه ، ابتدا باید قارچ کامبوچا ی فرزند را از سطح مایع بردارید و سپس مایع را از یک صافی رد کنید درون مایع ممکنه است رگه هایی وجود داشته باشه بعد از صاف کردن مایع کامبوچا آنرا درون یک بطری ریخته درب آن را ببندید و به مدت دو روز به آن استراحت دهید تا تخمیر مرحله ی دوم انجام بگیره ، در تخمیر مرحله ی دوم مایع گازدار تر میشه و مزه ی آن بهتر میشه بعد از دو روز میتونید بطری رو باز کنید و نوش جان کنید

نکات و فوت فن های تهیه کامبوچا

  • هرگز از وسایل فلزی استفاده نکنید چون کامبوچا با فلز واکنش میده و کامبوچا شما فاسد میشه
  • ظروف شیشه ای و یا سفالی لعابدار برای تخمیر بهتره ولی بعد از تخمیر میتونید در بطری های پلاستیکی به مدت طولانی نگهداری کنید
  • قارچ مادر کامبوچا باید تازه و سالم باشه وگرنه کامبوچا ساخته نمیشه
  • از مهم ترین علت های فاسد شدن کامبوچا استفاده از وسایل فلزی یا وسایل کثیف می باشد و درون مایع کامبوچا هیچ چیز اضافه ای نباید بریزید
  • علت تشکیل نشدن قارچ بعد از دو هفته روی مایع ممکنه غیرفعال بودن قارچ مادر ، کم بودن شکر ، کم بودن یا خراب بودن مایع استارتر باشه
  • کامبوچاهایی که با طعم میوه هستن باید در مرحله ی دوم تخمیر با میوه انجام بگیرند ولی کامبوچاهای گیاهان کوهی و درمانی باید در مرحله ی اول بجای چای دم شده و تخمیر شوند

کامبوچا را چطوری مصرف کنیم؟

کامبوچا مناسب تمام افراد بجز کودکان زیر ۶ سال و بعضی مواقع بانوان باردار است البته بانوان باردار با احتیاط و مشاور پزشک ایرادی ندارد ولی هرچه هست این نوشیدنی بسیار سالم تر و بسیار مفید تر از نوشیدنی های کارخانه ای مثل نوشابه ها هست که هر روز از آن میل میکنیم

اگر برای اولین بار است که مصرف میکنید روزانه تا ۲۰۰ میلی لیتر اشکالی ندارد ولی بعد از مدتی مصرف میتوانید آنرا افزایش دهید و حتی روزانه ۴۰۰ میلی لیتر کامبوچا مصرف کنید

بهتر است کامبوچا را با معده ی خالی مصرف نکنید و آنرا بعد از غذا میل کنید تا هم جذب راحت تری داشته باشد و هم معده هایی که ممکن است مشکل داشته باشند را اذیت نکند

برخی از کامبوچا ها برای اهداف خاصی تولید شده اند و اگر از یک نوع کامبوچای خاصی استفاده میکنید ابتدا خواص آنرا مطالعه کنید برای نمونه کامبوچای اسطخدوس برای آرامش اعصاب است

برای ساختن کامبوچای جدید چه کنیم

اگر یک بار با موفقیت کامبوچا ساخته اید یک عدد قارچ فرزند کامبوچا بدست می آورید که این قارچ کامبوچای فرزند را میتوانید برای ساختن کامبوچای دیگری بعنوان مادر استفاده کنید از هر قارچ کامبوچا بهتر است چهار بار بعنوان مادر استفاده کنید و سپس آنرا دور بریزید یا تبدیل به کود کمپوسیت بکنید و به گلدان های خود بدهید ، همچنین مایع کامبوچایی که تولید کردید و از آن مصرف میکنید میتواند استارتر باشد و مقداری از آن را برای تولید بعدی نگه دارید به این شکل شما به تعداد نامحدودی میتوانید قارچ کامبوچا و مایع نوشیدنی کامبوچا بسازید

خرید قارچ کامبوچا و استارتر

برای تهیه شما نیاز به یک قارچ مادر و مقداری مایع استارتر دارید هم اکنون میتونید این دو ماده کلیدی رو از دوگیجان تهیه کنید

ویدیو آموزش تهیه نوشیدنی کامبوچا در منزل